Lễ cắm nêu cúng lúa là nghi lễ ko thể thiếu được trong cuộc sống đời thường tâm linh của người M’nông nhằm cầu mong thần linh che chở & phù hộ cho lúa thấp, đc mùa, gia đình no ấm, niềm vui. Lễ cắm nêu cúng lúa đc diễn ra khi lúa đã đc khiến cỏ, vun gốc hai lần.
Đại ý lời khấn: hôm nay ta báo cho hồn lúa, hồn kê, hồn bầu, hồn bí ta sẽ cắm nêu cúng lúa. các thần lúa, thần kê, thần đậu, thần mướp tới ngày đó các thần gọi nhau về ăn lợn, ăn gà, ăn vịt, uống rượu nhà ta. Mời các thần ở luôn ngôi nhà của mình. Khấn vái hẹn ngày mang các thần lúa kết thúc, chủ rẫy bắt đầu khiến nêu cúng lúa.
Lễ cắm nêu cúng lúa
đc thực hiện như sau: Buổi
sáng ngày
chuẩn bị cắm nêu cúng lúa, chủ rẫy
đi ra khu rẫy sẽ cúng lúa, lấy dây buộc túm phần lá của vài bụi lúa
& khấn
thông tin cho thần lúa biết ngày
khiến cho lễ cắm nêu cúng lúa.
Lễ vật gồm: lợn, gà, vịt, rượu, hai cây nêu đã khiến cho (một cây để cắm trước nhà, một cây cắm ở kế bên rẫy), cây cau rừng, cây lúa khô, củ bí kì nam (khắc thành mặt người). những con vật hiến sinh này đều được buộc quanh cột nêu từ tối hôm trước cho đến sáng sủa hôm sau.
Tối hôm đó
chủ nhà khấn vái mời
những thần lúa, thần ngô, thần đậu, thần mướp, thần bầu bí
đến ăn lợn gà
và ở lại
ngôi nhà mình.
sáng sủa hôm sau chủ nhà giết các con vật hiến sinh này lấy tiết, mật, gan, tim và một con gà đem vào rẫy khiến lễ cúng. Chủ rẫy dựng một cây nêu ở bên trên rẫy & lấy tiết con vật hiến sinh bôi vào cây nêu, van nài thần lúa bình tĩnh ở lại mang rẫy mái ấm gia đình nhà của mình. Rồi khấn: Ơi rừng núi tổ tiên, hỡi những thần: thần lúa, thần rừng, thần suối, thần rau. hôm nay mời những thần về phía trên cộng gia đình tôi ăn một giở cơm, mái ấm gia đình tôi làm lễ cúng các thần, xin những thần phù hộ bảo đảm cho rẫy lúa mái ấm gia đình tôi được rẻ, được trúng mùa, ngăn không cho con sâu, con chuột, con sóc ngoạm phá hoại rẫy lúa, bởi vậy gia đình tôi nghèo mong các thần thông cảm, sở hữu tiết ăn tiết, có gan ăn gan, có rau ăn rau, với gà ăn gà, với vịt ăn vịt…. những thần hãy cộng gia đình tôi uống rượu buộc phải. Hỡi các thần hãy về đây cộng ăn cơm trắng cộng uống rượu phải cộng mái ấm gia đình mang bà con.
lúc cúng rẫy hoàn thành, chủ nhà chặt một vài cây cau rừng đưa về cộng mang củ bí kì nam (tượng trưng cho thần giữ nhà) đem đến đặt trước nhà để xua đuổi ma quỷ. Người M’nông quan điểm rằng, củ bí kì nam sẽ giữ cho gió bão không tràn qua rẫy, các thần xấu, thần hung ác như thần Krăch, thần Ndu thấy củ bí kì nam cũng nên hạn chế xa, ko vào phá rẫy.
Cúng bên trên rẫy xong, về nhà: gia chủ lấy tiết gà, vịt trét vào cây nêu ở nhà rồi khấn vái: hôm nay mời các thần sâu, thần mối về nhà uống rượu, ăn thịt, mong các thần sâu, thần mối ăn no uống say bảy tám ngày ngay tắp lự, ngủ thật say ba bốn tháng mới tỉnh, không ra được rẫy để phá lúa. Bà bà xã chủ rẫy hát cúng: Hỡi những thần hãy xua đuổi con chuột, con sóc, con heo rừng hạn chế xa ko vào rẫy phá lúa, phù hộ cho gia đình được mùa, gia đình tôi sẽ làm cho lễ tạ ơn những thần.
sau đó người nhà cũng ko quên mời khách đến chung vui với mái ấm gia đình, chúng ta cùng nhau bắt gặp ca hát, nhấp các ché rượu buộc phải vui mừng. Rồi đông đảo người mở màn uống rượu, người trộn lúa giống khi trỉa lúa đc mời uống trước, tiếp tới chủ nhà và bà con anh em trong bon làng. tất cả người vừa uống rượu vừa đánh chiêng hát múa vui vẻ cộng hòa quyện sở hữu tiếng động hùng vĩ của núi rừng trầm bổng, cái âm hưởng của cuộc sống lao lực nơi núi rừng hoang sơ. bây giờ, người M’nông ở làng mạc Đắk Ngo (Tuy Đức) vẫn duy trì nghi lễ này.
Trung tam nuoi day tre mo coi –
Maison Chance
Địa chỉ: 19A, Đ. Số 1, Kp 9, P. Bình Hưng Hoà A Q. Bình Tân, Tp. Hồ Chí Minh, Việt Nam
Hotline : 090 906 2528
Web site : https://maison-chance.org/shop
